JAK MOŻEMY CI POMÓC?

Home > Świat Forda > O firmie > Historia Henrego Forda

Henry Ford zmienił nasze życie dzięki praktycznym samochodom po przystępnych cenach. Dziełem jego pomysłu jest ruchoma linia montażowa oraz techniki masowej produkcji, które ustanowiły standardy światowej produkcji przemysłowej w pierwszej połowie XX wieku.

Henry Ford urodził się w Springwell Township w hrabstwie Wayne w amerykańskim stanie Michigan 30 lipca 1863 jako pierworodny z szóstki potomstwa Williama i Mary Fordów. Dorastał na dość bogatej farmie rodzinnej, spędzając dnie w małej jednoizbowej szkółce i pomagając na farmie w drobnych pracach. Już w młodym wieku wyraźnie interesował się mechaniką. Wiele lat później zainteresowanie to rozwinęło się w geniusz, który przyniósł mu międzynarodową i ponadczasową sławę.

Historia Henry’ego Forda

Ewolucja produkcji masowej – droga do doskonałości

Henry Ford zaprojektował swoją pierwszą ruchomą linię montażową w 1913 roku, rewolucjonizując tym samym proces produkcyjny Forda T.

Linia montażowa w pierwszych zakładach Forda w Highland Park w amerykańskim stanie Michigan stała się punktem odniesienia dla metod produkcji masowej na całym świecie.

Nauka rzemiosła

Jako czeladnik przepracował następne trzy lata, po czym wrócił do Dearborn. Przez następne kilka lat czas pochłaniało Henry’emu obsługiwanie i naprawa silników parowych, a okazjonalnie znajdował dorywcze zajęcie w fabryce w Detroit. Zajmował się też konserwacją i przeglądem maszyn na rodzinnej farmie. W 1888 ożenił się z Clarą Bryant i utrzymywał swoją nową rodzinę, prowadząc tartak.

W 1891 roku Ford został inżynierem w Edison Illuminating Company w Detroit. Awans na stanowisko głównego inżyniera dał mu wystarczająco dużo wolnego czasu i pieniędzy, by poświęcić wiele uwagi swoim prywatnym doświadczeniom z silnikiem spalinowym.

Henry Ford inspecting engine
First Ford Vehicle - Model T 1908

Ford Motor Company

Henry Ford wcielił w życie swoje marzenie o produkowaniu samochodów dostępnych cenowo, ekonomicznych, a jednocześnie niezawodnych, wprowadzając na rynek w 1908 roku Model T. Pojazd ten był zapowiedzią nowej ery motoryzacji dla klientów indywidualnych – Model T był łatwy w obsłudze, utrzymaniu i w prowadzeniu po trudnych drogach. Jego sukces był natychmiastowy.

Nowe pokolenie

W 1919 roku Henry i jego syn Edsel odkupili akcje od wszystkich mniejszościowych udziałowców za 105 568 858 dolarów i zostali jedynymi właścicielami Zakładów Forda. Edsel, który w tym samym roku objął po ojcu fotel prezesa, pozostał na tym stanowisku aż do śmierci w 1943 roku. Wtedy Henry Ford ponownie przejął kierowanie Zakładami.

Henry Ford and Henry Ford II
Henry Ford

Emerytura

We wrześniu 1945 roku, Henry Ford po raz drugi zrezygnował z funkcji prezesa Ford Motor Company i przekazał stanowisko swojemu wnukowi Henry’emu Fordowi II. W maju 1946 roku, podczas uroczystości Złotego Jubileuszu Automobilizmu Amerykańskiego, Henry’ego uhonorowano za wielki wkład w rozwój przemysłu motoryzacyjnego, a rok później Amerykański Instytut Ropy Naftowej odznaczył go pierwszym w swej historii dorocznym Złotym Medalem za wybitne zasługi dla dobra ludzkości.

Koniec ery

Henry Ford zmarł w swoim domu Fairlane w Dearborn 7 kwietnia 1947 roku o 11:40. Miał 83 lata. W dniu jego śmierci niedawne powodzie i wylew miejscowej rzeki Rouge odcięły prąd. Ustawione lampy naftowe i świeczki upodobniły jego pokój do tego, w którym przyszedł na świat w tym samym hrabstwie 83 lata wcześniej.

Henry Ford seated portrait
alt

Znak handlowy Forda

Używany regularnie od ponad 50 lat, owalny znak handlowy Forda jest jednym z najlepiej rozpoznawanych symboli korporacyjnych na świecie. Znak w formie napisu sięga samych początków firmy, kiedy jeden z inżynierów Henry’ego Forda opracował stylizowaną wersję słów „Ford Motor Company”. Oto, jak ewoluował on na przestrzeni lat.

Ford 1903 logo

1903
Pierwsze logo

Sam napis i krój liter były używane na potrzeby komunikacji firmy już na początku 1903 roku. Jednak debiut produkcyjny Forda, Model A, wyróżniał się w sposób szczególny — pierwsze logo na samochód miało modne obramowanie w stylu art nouveau.

Ford 1906 logo

1906
Napis ze skrzydłami

W 1906 roku pojawiła się nowa, udoskonalona forma napisu z wydłużonym krojem liter „F” i „D”, znana jako „napis ze skrzydłami”. Logo to stosowano we wszystkich samochodach Forda aż do końca 1910 roku, kiedy krój liter ponownie zmieniono, nadając mu postać, w której występuje do dzisiaj. Znak handlowy Forda w formie napisu zarejestrowano w Urzędzie Patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki w 1909 roku.

Ford 1907 logo

1907
Pierwszy owal

Pierwszy symbol Forda w kształcie owalu został użyty w 1907 roku przez brytyjskich przedstawicieli Forda — firmę „Perry, Thornton i Schreiber”, prekursora Ford Motor Company Limited w Wielkiej Brytanii. Owal ten służył do reklamowania Forda jako „symbolu niezawodności i ekonomiczności”.

Ford 1911 logo

1911
Ostateczny owal

Łącząc napis i owalną formę, Ford stworzył swoje logo w jego ostatecznej postaci. W samochodach i komunikacji firmowej Forda stosowano jednak logo w jego pierwotnej formie napisu jeszcze do późnych lat dwudziestych.

Ford 1912 logo

1912
Samochód Uniwersalny

Na krótko Ford odszedł jednak od owalnego projektu i używał na swoich samochodach logo w postaci trójkąta ze skrzydłami. W zamyśle projektanckim miało ono symbolizować szybkość, lekkość, wdzięk i stateczność, zawierało napis „The Universal Car” („samochód uniwersalny”) i produkowane było w kolorze pomarańczowym lub ciemnobłękitnym. Wzór ten jednak nie spodobał się Henry'emu Fordowi i szybko go zarzucono.

Ford 1927 logo

1927
Znak Forda na chłodnicy

Nowy Model A był pierwszym pojazdem Forda wyposażonym w owalny znak przymocowany do kraty chłodnicy. Logo ze znanym nam do dziś ciemnobłękitnym tłem używano na wielu samochodach aż do końca lat pięćdziesiątych. Następnie aż do połowy lat siedemdziesiątych niebieski owal zniknął z chłodnic i pokryw komory silnika produkowanych samochodów Forda, ustępując miejsca samemu napisowi „Ford”. Owalny symbol wykorzystywano jednak nieprzerwanie w komunikacji korporacyjnej prowadzonej w tym okresie.

Błękitny owal dzisiaj

Od 1976 roku błękitno-srebrny owal widnieje na wszystkich Fordach jako jednolity, łatwo rozpoznawalny znak markowy Forda stosowany przez różne fabryki i zakłady firmy na całym świecie.

alt

Marzenie, które stało się rzeczywistością

Zamiarem Henry’ego była produkcja jak największej liczby samochodów o jak najprostszej konstrukcji i najniższym możliwym kosztem. W tych czasach właścicielami samochodów była jedynie garstka uprzywilejowanych. Celem Henry’ego Forda było „dać światu koła” i produkować dostępne cenowo auta dla szerokiej grupy odbiorców.

Jak powstawały pierwsze Fordy

W początkowych latach, Ford konstruował samochody tak, jak robili to wtedy wszyscy – pojedynczo, jak domy. Samochód tkwił na podłodze przez cały czas produkcji, a mechanicy i ich pomocnicy jeździli do innych fabryk po części, po czym wracali do samochodu, by złożyć go w całość - od podwozia w górę. Później samochód składano na specjalnych platformach, które można było przesuwać między kolejnymi ekipami monterów. Przyspieszyło to do pewnego stopnia proces produkcyjny, jednak Ford nadal potrzebował wykwalifikowanych załóg robotników, którzy składali auto „ręcznie”. Poziom produkcji był zatem wciąż niski, a ceny samochodów musiały być niezmiennie wysokie, by pokryć koszty produkcji.

Pierwszy krok w stronę automatyzacji uczyniono, gdy Henry i jego inżynierowie skonstruowali maszyny do produkcji dużej liczby części potrzebnych do składania samochodów. Wynaleźli także metody montowania tych części bezpośrednio po ich produkcji.

Zwiększenie wydajności

By zrealizować cel masowej sprzedaży przez masową produkcję, Henry Ford musiał jeszcze bardziej zwiększyć produktywność. Robotników w zakładach w Detroit rozmieszczono przy specjalnych stanowiskach, a do podwozia auta przymocowano grubą linę. Następnie przeciągano podwozie wzdłuż linii prostej, zatrzymując je przy kolejnych stanowiskach aż samochód był całkowicie zmontowany.

Ford Mercury assembly line 1946
Ford vehicle inspection assembly line 1972

Imponujący rezultat

Henry Ford tworzył racjonalizatorskie pomysły, opierając je na prostych zasadach, nakreślonych przez pionierów takich jak Elihu Root, który dla Samuela Colta opracował w szczegółach proces montażu, dzieląc na etapy, aby go uprościć. W miarę postępów w eksperymentach Forda, proces produkcji był coraz doskonalszy, a wizja produkcji masowej stawała się coraz bliższa rzeczywistości.

Aby w jak najmniejszym stopniu zależeć od wykwalifikowanej siły roboczej, Henry wykorzystał wymienne części, które mogły być z łatwością składane przez robotników niewykwalifikowanych. Dalszym etapem eksperymentu było użycie prowadnic ślizgowych i taśmociągów. Nawet rozmieszczenie ludzi i narzędzi było precyzyjnie obliczone, by linia produkcyjna pracowała w najbardziej wydajny sposób.

By wszystko szło do przodu

W każdym dziale proces produkcji podzielono na jego części składowe. Tempo przyspieszyło – w niektórych przypadkach nawet czterokrotnie. Mniejsze „boczne” linie montażowe zorganizowano na każdym odcinku produkcji, aż – jak kiedyś zauważył sam Henry – „wszystko w zakładach szło do przodu”.

Ford Rotunda building 1938

Doskonała linia montażowa

Ostatecznym krokiem było stworzenie końcowej linii montażowej. Na jej początku stało gołe nadwozie, które poruszało się wzdłuż linii przez wszystkie kolejne stanowiska, aż na końcu gotowy zmontowany samochód zjeżdżał z taśmy mocą własnego silnika. Taśmy boczne wzdłuż głównej taśmy produkcyjnej były zsynchronizowane tak, by dostarczać odpowiednie części dokładnie w odpowiednim czasie.

Owoce ciężkiej pracy

Połączenie precyzji, ciągłości pracy i szybkiego tempa przyniosło światu produkcję masową. W Highland Park produkcja Modelu T osiągnęła rekordowy poziom – każdego dnia gotowy samochód zjeżdżał z linii co dziesięć sekund. Ford był w stanie obniżyć ceny, podwoić minimalną dniówkę pracowników do 5 dolarów, produkować auta najwyższej jakości i nadal czerpać zyski.

W tym czasie Zakłady Forda produkowały co roku dwa miliony egzemplarzy Modelu T, sprzedając go po cenie zaledwie 260 dolarów za sztukę.

Ford assembly line 1985
Crowds of applicants for $5 day wage at Ford Motor Company

Rewolucyjny postęp

Model T zapoczątkował rewolucję na prowincji. Dniówka 5 dolarów dała początek rewolucji społecznej. Ruchoma linia montażowa rozpoczęła rewolucję w przemyśle.

Top